Herbruikbare bekers, bestek en borden

Al het gebruik van wegwerpmateriaal is volledig verboden tijdens evenementen. Herbruikbare bekers zijn al niet meer weg te denken. Naast dat ze milieuvriendelijker zijn, zorgen ze voor minder zwerfvuil en minder opruimwerk.

Wetgeving

Evenementen niet georganiseerd door de overheid

Het is verboden om drank te serveren in wegwerpbekers en voeding te serveren in wegwerpservies. Je voorziet een systeem waarmee je garandeert dat minstens 90% van het materiaal terug wordt ingezameld voor hergebruik. Dit is de verantwoordelijkheid van de eventorganisator.  

Is je evenement kleinschalig en rustig (denk aan een huiskamerconcert) kan je uiteraard ook altijd werken met glazen. Denk daarbij uiteraard ook aan de veiligheid.

(Het gebruik van wegwerpmaterialen zoals petflessen en blikjes is wel nog toegestaan wanneer 95% van de wegwerpverpakkingen worden gesorteerd. Dit moet je als organisator zelf kunnen bewijzen. Let op: Vanaf 1 januari 2025 is al het gebruik van wegwerp materiaal volledig verboden.)

 

Evenementen georganiseerd door overheden

Lokale overheden zijn verplicht om zowel in hun interne werking als op evenementen die zij zelf organiseren gebruik te maken van herbruikbare bekers en borden/-bestek. Overheden hebben geen uitzonderingsregel en moeten verplicht met herbruikbaar materiaal werken.

Controle op de wetgeving

Op lokaal niveau zullen gemachtigde toezichthouders worden aangesteld overeenkomstig met het handhavingsdecreet, bijvoorbeeld een bevoegde milieuambtenaar die gas-boetes kan uitschrijven.  Het is mogelijk dat ook de lokale politie hierop zal controleren, afhankelijk van het lokale politiereglement.

Praktische aandachtspunten - Bekers

  • Waar vind je herbruikbare bekers?

    Organiseer je éénmalig of maar enkele keren (per jaar) een evenement, dan is het niet duurzaam en niet aan te raden om bekers aan te kopen. Daarom kies je best voor gehuurde.  Doorneem volgende opties en weeg ze elk goed af op maat van jouw evenement.

      • Vraag na bij je stad of gemeente of zij herbruikbare bekers ter beschikking stellen voor hun lokale verenigingen. 
      • Vraag na bij de lokale brouwer of drankenleverancier of zij bekers kunnen aanbieden. 
  • Hoeveelheid bekers

    Door de wegwijzer van OVAM te gebruiken kan je ruw berekenen hoeveel bekers je best huurt voor je evenement op basis van enkele criteria (zelf afwassen of niet, snel of traag event…).

    Hou vooral per evenement bij hoeveel bekers je huurt en maak na je evenement een evaluatie zodat je daarmee rekening kunt houden tijdens de volgende editie.

  • Reinigen en afwassen

    Herbruikbare bekers was je op dezelfde manier af zoals glazen. Enkel het droogproces bij herbruikbare bekers duurt langer. Ook als de bekers machinaal worden afgewassen, duurt het droogproces langer en moet je rekening houden met de warmte die de bekers overnemen.

    Het grootste aandachtspunt ligt bij de laatste afwas voor stockage: die bekers moeten voldoende droogtijd hebben voor ze worden gestockeerd, zo niet kunnen bacteriën zich ophopen.

  • Stockeren tijdens het evenement

    Het is belangrijk dat je voldoende opslagruimte backstage voorziet. Herbruikbare bekers die eenmalig worden gebruikt op je evenement en dus niet worden gewassen, vereisen extra ruimte. Hou rekening dat je wasstand zelf ook plaats in neemt. Op één europallet (80x120cm) passen tot 8.000 in elkaar gestapelde herbruikbare bekers.

  • Waarborgsysteem

    Om je bezoekers respectvol te laten omgaan met herbruikbare bekers, werk je best met een waarborgsysteem. Zo zullen bezoekers de bekers niet meenemen naar huis of laten rondslingeren. Je kan werken met een cash systeem of een jeton systeem waarbij een bezoeker aan de bar een euro of een jeton extra betaalt als waarborg voor de beker.

    Tips:

    • Zet de waarborg hoog genoeg (minimum één euro voor gewone bekers en drie euro voor bekers voor speciaalbieren).
    • Voorzie altijd de mogelijkheid om bekers in te ruilen voor geld
    • Hou de inzamelstand langer open dan de bar
    • Bij grotere evenementen scheid je de inzamelstand best van de rij van de bar
    • Voorzie bij de uitgang een doneerstand voor bekers wanneer bezoekers niet willen wachten om hun bekers in te leveren.
  • Je team organiseren

    Zorg dat medewerkers goed gebrieft zijn over hun taken zodat ze op de hoogte zijn van het praktische gang van zaken (inzamelen, afwassen, waarborgsysteem…). Bij grotere evenementen kan je opteren om een bekerverantwoordelijke aan te stellen om alles te monitoren.

  • Communiceren naar je bezoekers

    Communicatie hierover is heel belangrijk. Ook al op voorhand, zo is iedereen mee op je evenement.

    Voor het evenement:

    • Vermeld het op je website en sociale media
    • Vermeld het op toegangsticket

    Tijdens het evenement:

    • Zorg dat bezoekers weten waar ze bekers inruilen door een goede en zichtbare signalisatie (inruilstand en/of een lege beker geven aan de bar)
    • Werk met spandoeken of schermen waar het proces duidelijk vermeld is

Praktische aandachtspunten - Borden & Bestek

Wat met cateringmateriaal? 

Net zoals wegwerpbekers, is het verboden om eenmalig bruikbare bakjes, borden of bestek aan te bieden. Vanuit ecologisch standpunt is dit top! Nu nog even nadenken over welke hapjes je verkoopt. Kies voor zaken die je uit het vuistje kan eten. Dat bezorgt je een hoop minder werk.  

Tip: Gebruik niet gekleurde/gebleekte  servetten of keukenrol van gerecycleerd papier. Deze worden niet gezien als cateringmateriaal. Het is dus aan te raden om eten hierop te serveren. Na gebruik mogen ze in de vuilbak voor etensresten gegooid worden. Bied enkel een servetje aan als hier nood aan is.   

Meer info vind je in de handleiding van Ecofest

Meer informatie

Meer informatie over duurzaam organiseren vind je op de kennisbank van Ecofest. Enkele interessante documenten:

  • Infofiches

    In deze Infofiches  over het gebruiken van een herbruikbare beker geeft men een bondig antwoord op vragen als: ‘Waar haal ik mijn beker? Hoe communiceer ik over mijn systeem?’

  • Handleiding

    In deze Handleiding voor de herbruikbare beker vind je diepgaande uitleg en antwoord op specifieke vragen.

    In deze Handleiding voor herbruikbaar eetgerei vind je diepgaande uitleg over hoe je hiermee aan de slag kan gaan.

  • Stappenplan

    In dit stappenplan legt men stap voor stap uit per type evenement, waarmee je rekening moet houden bij het gebruik van herbruikbare bekers tijdens jouw eigen evenement.

Wat kan je doen als lokale overheid om lokale verenigingen te ondersteunen?

Als lokale overheid ben je in dit duurzaam verhaal de ideale partner voor lokale verenigingen. Voor veel jeugd(werk)verenigingen is deze regelgeving financieel en op vlak van vrijwilligersinzet een uitdaging. Ondersteun hen hierbij om er een sterk verhaal van te maken.

  • Zelf bekers aanbieden – of via de intercommunale afvalverwerking

    Als lokale overheid kan je bekers (gratis) ter beschikking stellen aan je verenigingen en ze die via het evenementenloket laten aanvragen. Veel lokale overheden werken samen met sociale werkplaatsen voor de reiniging.

    Daarnaast zijn er intercommunales voor afvalbeheer (= een intergemeentelijke maatschappij die zorgt voor de afvalverwerking van enkele steden en gemeentes) die bekers ter beschikking stellen voor lokale organisatoren. In de meeste gevallen is dat betalend.

    Zeker voor kleinere steden en gemeentes zijn dit interessante kansen. Ga dus zeker na hoe het zit bij de intercommunale verantwoordelijk voor jouw grondgebied.

  • Financiële ondersteuning

    Reik subsidies uit om verenigingen te helpen bij het duurzaam/ecologisch maken van hun event.  Zo beperken we de  financiële impact.

  • Informeren

    Informeer je lokale verengingen over de wetgeving en hoe ze dit kunnen implementeren in hun evenementen.

  • Samenbrengen van lokale organisatoren

    Breng lokale organisatoren samen en bespreek de noden. Misschien hebben organisaties al herbruikbare bekers en kunnen ze die kosteloos uitlenen aan andere verenigingen?

  • Beeld Nikki Lucy