Een vzw oprichten en beheren

Bij de oprichting van een vzw bepalen de oprichters de statuten. De statuten vormen de identiteit en de grondwet van je vzw. Je moet je houden aan enkele zaken die verplicht volgens de wet moeten opgenomen worden. Daarnaast kan je ze personaliseren op maat van je organisatie. Bijkomende zaken kan je ook opnemen in het intern reglement van de vzw. Dat kan je eenvoudiger aanpassen dan de statuten.

De vzw telt uiteraard leden. De wet spreekt van leden, die de algemene vergadering van de vzw vormen, en toegetreden leden, mensen met een lidkaart van de vereniging. De bevoegdheden en de manier van samenstelling van de leden worden uitsluitend door de statuten van de vzw bepaald.

De leden van het bestuursorgaan leiden en beheren de vzw en voeren de doelstellingen van de vzw uit. Zij worden verkozen door de leden van de algemene vergadering. Een bestuur moet minstens drie leden tellen, behalve als er slechts twee leden zijn.

De leden van de algemene vergadering controleren het bestuur en bepalen en bewaken de doelen van de vzw.

De algemene vergadering moet minstens één keer per jaar samenkomen. Op deze vergadering moet onder andere de jaarrekening van het afgelopen boekjaar worden gecontroleerd en goedgekeurd en moet de begroting worden voorgelegd en goedgekeurd.

• Het bijhouden en beheren van een intern verenigingsdossier op de maatschappelijke zetel van de vzw. Dat bevat onder meer alle notulen en beslissingen van de algemene vergadering en de raad van bestuur, alle boekhoudkundige stukken en het ledenregister.
• Het neerleggen (binnen de 30 dagen) van de vereiste stukken voor het extern verenigingsdossier bij de griffie van de ondernemingsrechtbank. Dat zijn onder meer de statuten van de vzw, akten betreffende de benoeming of ontslag van de bestuurders, een beslissing over de nietigheid of ontbinding van de vzw en de jaarrekeningen.   
• De ‘uiteindelijk begunstigden’ van je vzw registreren in het UBO-register. 

Om te weten wat je juist moet doen wat betreft de boekhouding, moet je weten onder welke soort vzw je valt: de micro-vzw’s, de kleine vzw’s of de andere dan kleine vzw’s. Waar jouw vzw onder valt, vind je op de website van Scwitch. Dit werd recent gewijzigd in het nieuwe wetboek van vennootschappen en verenigingen.

De meeste lokale jeugdwerkorganisatoren zijn micro-vzw’s. Die moeten een enkelvoudige boekhouding voeren, op basis van een genormaliseerd model van ontvangsten en uitgaven, en een jaarrekening op maken volgens een microschema. Dit schema moet nog bepaald worden bij een KB (koninklijk besluit).

Daarnaast moeten vzw’s ook de volgende zaken opstellen:

• Een inventaris van alle bezittingen
• Een jaarrekening, die door de algemene vergadering moet worden goedgekeurd. Die moet op papier worden ingediend bij de griffie in het extern verenigingsdossier. Deze neerlegging is gratis.
• Een begroting, die door de algemene vergadering moet worden goedgekeurd.